หน่วยที่ 6
ระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสว่าง
ระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสว่าง (Charging-Lighting System)
ระบบไฟชาร์จ มีหน้าที่ ผลิตกระแสไฟฟ้าเข้าประจุในแบตเตอรี่ และจ่ายให้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าในระบบไฟต่าง ๆ ที่ใช้กระแสไฟตรง เช่น ระบบไฟสัญญาณ ฯลฯ
ระบบไฟแสงสว่าง มีหน้าที่ ให้แสงสว่างเพื่อความปลอดภัยขณะขับขี่ในเวลากลางคืน ซึ่งประกอบด้วย ไฟหน้า ไฟหรี่ ไฟท้าย ไฟหน้าปัด
ประกอบด้วย
1. ล้อแม่เหล็ก
2. ขดลวดไฟแสงสว่าง/ไฟชาร์จ
3. ชุดเรียงกระแส
4. แบตเตอรี่
ขดลวดไฟแสงสว่าง/ไฟชาร์จ
ทำหน้าที่ ผลิตกระแสไฟสลับ (AC) ซึ่งเกิดจากการที่ล้อแม่เหล็กหมุนตัดกับขดลวดที่พันอยู่บนแกนเหล็กอ่อน
ชุดเรียงกระแส (Rectifier) หรือ ไตโอด (Diode)
ทำหน้าที่ แปลงกระแสไฟ AC เป็นกระแสไฟ DC และยอมให้กระแสครึ่งคลื่นผ่านได้ทางเดียวแบ่งได้เป็น
1. กระแสไฟฟ้าไหลครึ่งคลื่น
2. กระแสไฟฟ้าไหลเต็มคลื่น
ชนิดของการควบคุมไฟแสงสว่างและไฟชาร์จ
1. AC Regulator ใช้ควบคุมกระแสไฟฟ้าเพื่อป้องกันไม่ให้กระแสไฟเข้าแบตเตอรี่มากเกินไปในเวลากลางวัน (เนื่องจากไม่ได้ใช้ไฟหน้า) และป้องกันหลอดไฟหน้า ไฟท้ายขาดเร็วรวมทั้งป้องกันการประจุแบตเตอรี่มากเกินไปในเวลากลางคืน
2. AC/DC Regulator (หรือเรียกว่า Rectifier Regulator) แบบนี้จะควบคุมแรงเคลื่อนที่ส่งให้หลอดไฟหน้า และควบคุมกระแสที่ประจุเข้าแบตเตอรี่ โดยจะมีชุดเรียงกระแสสลับอยู่ในตัว
แบตเตอรี่ (Battery)
ทำหน้าที่ เก็บ-จ่าย ประจุไฟฟ้ากระแสตรง ซึ่งการเก็บพลังงานจะเก็บไว้ในรูปของปฏิกิริยาเคมี และเมื่อใช้กระแสไฟฟ้าก็จะเปลี่ยนจากปฏิกิริยาเคมีเป็นพลังงานไฟฟ้า
โครงสร้างของแบตเตอรี่ ประกอบด้วย
1. แผ่นธาตุบวก (Positive Plate)
2. แผ่นธาตุลบ (Negative Plate)
3. แผ่นกั้นและใยแก้ว (Spesrator and Glass Mat)
4. น้ำยาแบตเตอรี่ (Electrolyte)
ความจุแบตเตอรี่ (Battery Capacity)
ความจุแบตเตอรี่มีหน่วยเป็นแอป์-ชั่วโมง (Ah) หมายถึง ความสามารถในการจ่ายกระแสไฟของ
แบตเตอรี่ที่มีประจุไฟเต็ม โดยจ่ายกระแสคงที่จนกว่าแรงเคลื่อนไฟจะลดลงถึงจุดต่ำของการใช้งาน